21 września podczas wspólnych ćwiczeń z armią Finlandii para myśliwców F-35A lotnictwa norweskiego (norw. Luftforsvaret) po raz pierwszy w historii eksploatacji tych samolotów wylądowała, a następnie około godz. 15:00 czasu lokalnego wystartowała z autostrady w pobliżu miasta Tervo.

Poinformowano o tym na oficjalnej stronie Dowództwa Powietrznego NATO na Twitterze.

Dwa myśliwce V. generacji F-35A, należące do 332. Dywizjonu Królewskich Norweskich Sił Powietrznych, wykonały operacje z drogowego odcinka lotniskowego w ramach ćwiczeń lotniczych pod kryptonimem Baana 23. Po wylądowaniu obie maszyny zatankowano bez wyłączania silników. Lockheed Martin F-35A Lightning II jest napędzany silnikiem turbowentylatorowym Pratt & Whitney F135-PW-100.

Ponadto F-35 w wersji „A” jest maszyną startującą i lądującą w sposób konwencjonalny (CTOL), w odróżnieniu od wersji „B”, zdolnej do skróconego startu i pionowego lądowania, co komplikuje opisaną wyżej misję.

Ze względu na małą liczbę lotnisk i ich wrażliwość na precyzyjne środki potencjalnego przeciwnika, Szwecja, Norwegia i Finlandia od lat 60. ubiegłego wieku praktykują wykorzystanie autostrad do startów i lądowań samolotów wojskowych.

Ćwiczenia te potwierdziły możliwość bezpiecznego lądowania i startu samolotów F-35A, co zwiększy ich potencjał do operacyjnego rozmieszczenia na terenach, gdzie nie ma sieci lotnisk wojskowych o odpowiedniej długości.

Razem z Norwegami w ćwiczeniach po raz pierwszy wzięły udział Królewskie Siły Powietrzne (British Royal Air Force). Samoloty Typhoon FGR.4 z 41. Eskadry wykonywały lądowania i starty, a także prowadziły szkolenia z zakresu wspólnej obsługi statku powietrznego na ziemi i interakcji w powietrzu.

Wykorzystanie autostrad w roli drogowych odcinków lotniskowych do lądowań i startów rozpoczęło się w latach 50. i 60. w Norwegii, Szwecji i Finlandii. W połączeniu ze skalistym terenem i powstaniem sieci hangarów, zapewnia to zwiększoną ochronę i bezpieczny start samolotów bojowych na wypadek wojny.

Obecnie państwa NATO regularnie prowadzą takie ćwiczenia, co podnosi umiejętności pilotów i zapewnia lepsze zdalne wsparcie lotnictwa poza obszarem podstawowych baz lotniczych.

Dodatkowo podczas lądowania norweskie samoloty F-35A wyposażano w specjalny kontener ze spadochronem hamującym, na wypadek trudności hamowania podczas lądowania.

Jak wcześniej informował Militarnyi, w czwartek, 14 września pierwsze cztery myśliwce F-35A duńskich sił powietrznych wylądowały w duńskiej bazie lotniczej Skrydstrup.

Dwa dni zajął lot ze Stanów Zjednoczonych do Danii, w trakcie lotu myśliwce zatrzymały się na należących do Portugalii Azorach na Atlantyku.

W sumie rząd w Kopenhadze zakupił 27 myśliwców Lockheed Martin F-35A Lightning II w celu zastąpienia swojej floty samolotów F-16.