Zagraniczni dziennikarze pokazali dyżur ukraińskich żołnierzy i rosyjskiego oddziału ochotniczego na jednej z ikonicznych granic toczącej się wojny rosyjsko-ukraińskiej – Wyspie Wężowej.

O ochronie i obronie wyspy na Morzu Czarnym opowiada CNN.

Dziennikarze przeprowadzili wywiad z przedstawicielem oddziału RDK (Rosyjski Korpus Ochotniczy)
pod pseudonimem „Fortuna”. Jest jednym z żołnierzy broniących wyspy.

Według niego Ukraina utrzymuje na wyspie niewielką obecność wojskową. Faktycznie
jest to raczej misja obserwacyjna.

„Mieszkałem z rodziną w Ukrainie, a Rosja nas zaatakowała. Gdyby jakiś inny kraj nas
zaatakował, też byśmy walczyli” – mówi „Fortuna”.

Teraz, jak mówi, Rosjanie nie atakują zbyt często, przynajmniej w tej części Ukrainy.
Wyspa Wężowa to mały skrawek terytorium, który odgrywa ogromną rolę w wojnie Rosji z
Ukrainą.

„Na tym etapie Rosjanie przeprowadzają tylko naloty” – mówi wojskowy. „Jesteśmy tu by móc
usłyszeć, jak nadchodzą. Mamy też obserwatorów na całym terytorium wyspy i otrzymujemy
informacje wywiadowcze. Dlatego zwykle jesteśmy ostrzegani o możliwym ataku”.

Czasami ukraińscy żołnierze widzą z daleka rosyjskie okręty wojenne.

„Musimy być gotowi 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, więc nigdy się tu nie nudzimy.
Zawsze jest coś do zrobienia” – mówi „Fortuna”.

Według słów dziennikarzy, wojskowi, pełniące służbę tutaj nie mogą komunikować się z rodzinami. Nawet jeśli jest zasięg sieci komórkowej, nadal istnieje zagrożenie wykrycia i przechwycenia rozmowy przez Rosjan. A małe łodzie, które przewożą dostawy, często nie docierają z powodu warunków pogodowych, więc dyżur tutaj może się wydłużyć nawet o tydzień.

Wyzwolenie Wyspy Wężowej

Jeden z przedstawicieli małego garnizonu na wyspie z sygnałem wywoławczym „Szekspir”
powiedział CNN o powrocie wyspy pod kontrolę Ukrainy.

Jego zdaniem większość ciężkiej pracy spadła na maj, kiedy rosyjskie stanowiska zostały
ostrzelane.

„Rosjanie mylili się, sądząc, że nie możemy do nich dotrzeć. Myśleli, że możemy do nich
strzelać tylko salwami, więc zainstalowali na wyspie systemy przeciwlotnicze. Byli w stanie
przechwycić nasze pociski rakietowe, ale użyliśmy złożonych uderzeń artylerią lufową” –
powiedział żołnierz Szekspir.

Według niego w bitwie użyto francuskich haubicoarmat CAESAR i wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych BM-21 Grad. Wojskowy mówi bez entuzjazmu o ukraińskiej haubicy 2S22 Bogdana, zasięg ognia której wynosi 40 kilometrów. „Psuła się częściej niż strzelała” — skarży się wojskowy.

Było też wiele trudności z użyciem artylerii na morzu — jest to znacznie trudniejsze niż
zwykła statyczna praca na lądzie. „Warunki są różne, więc celowanie jest trudne” – dodaje.

Zwiększyć celność ognia artylerii pomogły drony rozpoznawcze.

„Szekspir” wspominał też o pierwszym lądowaniu na wyspie pod koniec czerwca, już po
rozbiciu w pył sił rosyjskich: „W zajęciu wyspy brała udział jednostka sił specjalnych i saperów piechoty morskiej. Nurkowie wojskowi sprawdzili obszar wodny pod kątem detekcji min morskich, aby reszta mogła dotrzeć na wyspę statkiem”.

Wojsko znalazło opuszczone wysypisko sprzętu na wyspie. Rosjanie w pośpiechu uciekli,
zostawiając amunicję i broń.

System przeciwlotniczy Tor-M2 pozostał opuszczony i prawie nietknięty. „Gdyby mieli
czas, wysadziliby go w powietrze” – dodaje żołnierz.

Oprócz podniesienia ducha walki Ukraińców, odzyskanie wyspy miało również znaczenie
strategiczne.

„Kontrola nad Wyspą Wężową pozwala też kontrolować ujście Dunaju. Bez kontroli nad
wyspą podpisanie umowy zbożowej byłoby niemożliwe” – uważa „Szekspir”, odnosząc się do
uzgodnionej w lipcu inicjatywy wynegocjowanej przez ONZ, która pozwoliła Ukrainie wznowić
eksport zboża z portów przez Morze Czarne.